Sevgili DeepTone tarafından organize edilen Ağaç Ev Sohbetleri etkinliğimiz devam ediyor. Önceki haftaların sohbet konularını ve konu başlıklarını öneren arkadaşlarımızın isim listesini burada bulabilirsiniz. Bu haftanın konusu, sevgili Sade ve Derin / DeepTone tarafından belirlendi.
"Borç para almak veya vermek arkadaşlığa zarar verebilir mi?"
Borç vermenin iyilik ya da yardım aktivitesi olarak görülmesi düşüncesine karşıyım. İyilik yapmak isteniyorsa verilecek paranın geri dönüşünün hesaplanmaması gerekir. Aksi takdirde arkadaşlık büyük ihtimalle bozulur. Özellikle TL cinsinden borç verildiğinde eğer borç tutarı dövize ya da altına bağlanmaksızın yapılırsa bu enflasyon ortamında borç veren her zaman haksızlığa uğrar.
Yıllar önce bir arkadaşıma senetsiz sepetsiz 1.000 USD borç vermiştim. Aradan geçen onca zamana rağmen geri ödemedi. Israrlı arayışlarım karşısında sürekli mazeret uyduruyordu ve sonunda telefona çıkmaz oldu. Arkadaşlığımız tamamen sona erdi. Böylece alacağım paranın üzerine bir bardak soğuk su içtim. Bu olaydan sonra prensip kararı alıp kimseye borç vermedim ve kimseden borç istemedim. Şimdi kafam dinç ve huzurluyum.
İnsan gelirini giderini hesaplayıp ayağını yorganına göre uzatmalı. Çaresiz durumda olan arkadaşlarına gerekirse elinden gelen yardımı esirgememeli. Bu ayrı bir şey, o zaman yaptığın yardımın geri dönüşünü beklemeyeceksin. Eğer durumunu düzeltir sana olan borcunu öderse ne âlâ, ödemezse de beklenti içinde olmayacaksın. Devir değişti artık, toplumda birbirlerine güven duygusu kalmadı. Kendine en yakın gördüğün kişiler senden bir şekilde faydalanmaya bakıyorlar. Bu bakımdan herhangi bir yakınım ya da arkadaşım benden borç istediğinde dahi ilişkimizin bozulacağını göze alması gerekir. Para işleri tehlikeli işler. Yakın arkadaşlar, akrabalar en ufak para meselelerinde birbirlerine girebiliyorlar. En iyisi uzak durmak gerekir bu alacak verecek işlerinden.
Arkadaşlıklar güvene dayanmalıdır. Dileğim şu ki kimse kimseden borç isteyecek duruma düşmesin. Zaman kötü. İyi bir insan dahi olsa alacaklı borçluyu rüyasında görebilir, acaba günü geldiğinde bana borcunu ödeyebilecek mi diye sıkıntı çekebilir. Hele büyük miktarda paralar borç olarak verilmemeli. Zira belki karşına bir fırsat çıkacak, yatırım yapacaksın. O zaman borcunu talep ettiğinde karşı taraf sana peki mi diyecek? Bana biraz daha zaman ver diye rica edecek. Ne oldu şimdi? Bu adaletli bir durum mu? Git o zaman bankadan kredi çek. Eskiden bu borç alma hikayesi daha yaygındı ama o zaman insanların birbirine karşı duyduğu güven vardı. Şimdi yok, borç verdiğinde eğer kendini sağlama almadıysan geçmiş olsun. İstisnalar kaideyi bozmaz elbette ama istisnalara erişim hayli zordur. Herkese borçsuz günler diliyorum.
Size kesinlikle katılıyorum, zaten Deep'e de sizin yazdığınıza benzer yorum atmıştım. Arkadaşlığınızın bitmesine üzüldüm ama gerçek arkadaş olsaydı da sizi aramamak, ilişkiyi kesmek gibi bir hataya da düşmezdi. Ben değil ama ailemde aynı durumları akrabalar arasında yaşadı, ben de bundan dolayı bu konuda çok katıyım.
YanıtlaSilBu konuda romantik takılanlar olabilir fakat ben de son derece katıyım. Nedeni kaybettiğim para değil aslında. Başıma gelen musibeti ben nasihat olarak kabul ettim, bu sayede sonraki yaşantımda karşılaşabileceğim belki daha büyük zararları önlemiş oldum. Dediğim gibi istisnalar kaideyi bozmaz ama o zaman borç verdiğiniz parayı unutmayı göze almak zorundasınız. Bu şartı kabul ediyorsanız borç vermenin mahsuru yok bence.
SilAma o dediğinize borç denmiyor, sadaka filan denir galiba.
SilSadaka değil sanırım. Benim vurgulamaya çalıştığım beklentiye girerek can sıkıntısını önlemek. Mesela bir arkadaşınız geldi, sizden beş yüz tl istedi. Çıkarıp verdiniz ve bu paranın geri gelmesini önemsemeyeceksiniz. Öyle ki unutup gideceksiniz yani. Ha bu arkadaş bir süre sonra geri getirdi borç aldığı parayı. O zaman siz bu parayı yerden bulmuş gibi sevineceksiniz. Eğer getirmezse de sorun değil, siz zaten gözden çıkarmışsınız:) Herkes bunu yapabilir mi? Belki yapan olur, o zaman problem değil.
SilYanlış hatırlamıyorsam, bir Arnavut atasözüydü, durumu en net ve kestirmeden tarif ettiğini düşünürüm:
YanıtlaSil"Borç verirsen, ya paranı, ya da dostunu kaybedersin,"
Güzel bir söz ama bence daha doğrusu "Borç verirsen, hem paranı hem de dostunu kaybedebilirsin." olurdu:))
Sil"Akrabayla, eş dostla iş (ticaret) yapılmaz" sözü geldi aklıma. Borç vermeyi geçtim ortak bir işe bile girmemek gerek bence. Dünya hâli işler istenildiği gibi gitmez herkes birbirini suçlar. Borç da böyle bir mevzu. Yardım amaçlı destek olunabilir gerektiğinde ama o zaman o yardımın geri dönmesini beklememek lazım.
YanıtlaSilDüşünüyorum olur da zorda kalırsam hiçbir arkadaşımdan borç istemem. Sebebi vardır, prensip meselesidir, parası bir yerde bağlıdır ya da yoktur vs ve "hayır" diyebilir. O durumda "hayır" demek için zorlanır, üzülür muhtemelen. Ya da vermek istemez ama arkadaşlığımız bozulur diye mecburiyet hissiyle verebilir. Sonuç olarak iki halde de sıkıntıya düşer. Kimseye kendini kötü hissettirmek istemem. Ya da tam tersine hiç zorlanmadan pat diye hayır der, ben de insanım olur ya o an kalbim kırılır. Bu yüzden hiç gerek yok arkadaşlığın içine para sıkıntısı karıştırmaya.
Borçla ve paraya ilişkin pek çok veciz sözler var Mrs. Kedi. Ortaklık da zor, bunu da yaşadığım için biliyorum. Para kirli bir nesne ama hayatımızdan çıkarmamız da mümkün değil ne yazık ki. Bence insanlığın en tehlikeli icadı.
SilZaten o ilk an kritik. Sözgelimi gerçekten ihtiyacım var ve beni geri çevirmeyeceğinden emin olduğum bir dostuma müracaat edip borç istiyorum. Herhangi bir şekilde mazeret uydurması ve beni reddetmesini asla kabul edemem. Büyük konuşmak istemem fakat sadece bu riski göze alamadığım için borç talep etmem kimseden. Diğer taraftan bir yakın dostum gelip benden borç istese de yadırgarım. Açıkçası elimde imkanım varsa bile bir şeyle uydururum. Bu iki yüz üç yüz liralık miktarlar için değil elbette. Yani geri dönmediğinde canımızı yakacak miktarlar. Böyle bir durumda karşımdaki muhtemelen bozulur ben de arama mesafe koyarım en azından. Son cümleniz konuya noktayı koyuyor zaten. Dediğiniz gibi hiç gerek yok arkadaşlığın içine para sıkıntısı karıştırmaya:)
Sizin gibi düşünüyorum ben de. Borç olayı çok çetrefilli bir konu.
YanıtlaSilKesinlikle çetrefilli. Dostluklara para karıştırılmamalı mümkün olduğunca.
Silhımm sahiden yaa euro borç alıp vermeli gerekirse :)
YanıtlaSilGeri geleceğinden eminsen, evet en azından adil bir yol:)
Sil