"Arayanlar bulamaz ama bulanlar hep arayanlardır."

Medar-ı iftiharımız, kıymetli büyüğümüz, pek sevdiğimiz, devletimizin başındaki zatın, muhteşem hatiplik becerisiyle, Karadeniz açıklarında, doğal gaz bulunduğuna dair tarihi müjdesini verdiği esnada, mukaddes ağızlarından dökülen ve aslen Fars İslam alimi ve filozof Bayazid-i Bistami'ye ait bu söz, hayli dikkatimi çekmişti benim.

İtiraf etmek gerekirse, ilk anda, ne kadar doğru bir söz bu, adam nereden buluyor böyle güzel sözleri diyerek, biraz kıskançlık, biraz da hayranlık duygularımın esiri olmuştum. Gerçekten, son derece basit fakat doğru bir söz gibi görünüyordu. 

İkinci gün, biraz daha derin düşünmeye başladım. Kısa bir süre sonra, "Arayan bulamaz" sözünün pek de doğru olmadığını fark ettim. Çünkü arayan, bulur da bazen, bu yüzden her arayanın kesinlikle bulamayacağını iddia etmek, tamamen yersiz. Sözün ikinci kısmında verilen kesin hüküm, "Bulanlar hep arayanlardır" da bana göre sorunlu. Çünkü konu, biraz da ne bulduğunla ilgili... Hani meşhur bir söz daha vardır; "Arayan mevlasını da bulur, belasını da" Yani, önemli olan niyettir, aradığın yeri, neyi nerede aradığını bilmektir.

Ayrıca, "Bulanlar hep arayanlardır" sözüne pek de bel bağlamamak gerektiğini düşünüyorum. Ne yazıktır ki, bu dünyada bulanlar, ya şanslı, ya mirasyedi, ya da hak yiyenlerdir. Tasavvuf ehlinin dolduruşuna gelmemek lazım. Zira, sözün sahibi, Bayazid-i Bistami'nin hayat hikayesini okudum. 804-874 yılları arasında yaşam süren filozof, dünyevi arzularını terk etmiş, çocukluğundan beri eviyle camisi dışında sokağa çıkmamış, yalnız bir yaşantı süren adamcağızın tekiymiş. Yani öyle eline feneri alıp gece gündüz bir şeyler arayan bir tip hiç değil. Oturduğu yerden, bir şeyler bulmayı seçmiş. Şimdi sen kalk, her şeyden elini ayağını çekip sadece Tanrı'yı arayıp bulmayı ümit eden böyle bir adamın sözünü dünyevi arzularına vasıta eyle. Olmaz, olamaz...    

Ben yine Franz Kafka'nın "Arayan bulamaz, ama aramayan bulunacaktır." sözünü dünya gerçeklerine daha uygun bulurum. Aşk mesela, dünyayı dolaşsan bulamazsın aradığın kişiyi, ama hiç beklemediğin öyle bir an gelir ki o gelir bulur seni...